Diefstal, afpersing en sabotage vertragen projecten en zetten budgetten onder druk

Bouwcriminaliteit is in België en Europa uitgegroeid tot een structureel probleem met verstrekkende gevolgen. Dat blijkt uit het ‘Criminaliteitsrapport 2025 voor de Bouwsector’ van BauWatch. Criminelen opereren steeds professioneler, maken gebruik van hightech apparatuur en richten hun pijlen almaar vaker op kritieke infrastructuur. De gevolgen zijn niet min: vertragingen, budgetoverschrijdingen, reputatieschade én een groeiende druk op de werkvloer.

In België ziet 63% van de bouwprofessionals een duidelijke toename van criminele incidenten op werven. Diefstal, vandalisme en ongeoorloofde toegang zorgen voor gemiddeld één tot vier weken vertraging per project. Dat betekent niet alleen verschuivende opleveringstermijnen, maar ook dat ploegen soms technisch werkloos vallen, wat extra kosten en organisatorische druk veroorzaakt. Het gaat daarbij niet langer om kleine diefstallen, maar om goed voorbereide operaties. 58% van de incidenten zou gelinkt zijn aan georganiseerde netwerken. Bijna vier op de tien Belgische aannemers werd zelfs benaderd om ‘bescherming’ te betalen; 17% ging daarop in.

Wintermaanden als hoogrisicoperiode

Zeven op de tien respondenten meldden een duidelijke piek in criminaliteit tijdens de wintermaanden. Kortere dagen, minder toezicht en tijdelijke sluitingen maken bouwwerven extra kwetsbaar. Die seizoensgebonden kwetsbaarheid vraagt volgens het rapport om gerichte acties: extra verlichting, mobiele camerabewaking, en structurele controles tijdens feestperiodes zijn geen luxe meer, maar noodzaak.

Slim beveiligen: meer dan techniek

Volgens BauWatch, dat het rapport samenstelde, is bouwbeveiliging vandaag vooral een kwestie van timing en integratie. Wie pas ingrijpt na een incident, is eigenlijk al te laat. Preventie begint bij het ontwerp van de werf, niet pas bij de oplevering van het materiaal.

BauWatch pleit voor een aanpak waarin zichtbare afschrikking – zoals cameramasten, hekwerk en duidelijke signalisatie – wordt gecombineerd met slimme technologie: AI-gestuurde beeldanalyse, realtime monitoring en modulaire beveiligingsoplossingen. Deze systemen werken op zonne-energie, zijn mobiel inzetbaar en bieden een directe koppeling met meldkamers.

Toch benadrukt BauWatch ook de menselijke factor. Veiligheid wordt pas echt doeltreffend wanneer ook het bouwteam betrokken is. Duidelijke afspraken, regelmatige briefings en eenvoudige gewoontes zoals het correct afsluiten van machines en opslagcontainers maken een wezenlijk verschil. “Beveiliging is een gedeelde verantwoordelijkheid”, klinkt het in het rapport. “En dat begint bij bewustzijn.”

Beveiliging als hefboom voor continuïteit

Wie investeert in beveiliging, investeert in werfefficiëntie, zo stelt BauWatch. Minder incidenten betekent minder vertraging, minder schadeclaims en minder stress bij werfleiders en arbeiders. En in tijden van personeelstekort is net dát cruciaal: mensen behouden, tools beschermen en planningen respecteren.

Daarom werkt BauWatch in België en Europa met flexibele modellen, afgestemd op de projectduur, het risiconiveau en de locatie. Tijdelijke beveiliging – van een weekend tot een jaar – kan snel worden opgeschaald, afgebouwd of aangepast volgens de fase van het bouwproject.

Naar een sectorbrede reflex

De cijfers uit het rapport liegen er niet om: bouwcriminaliteit is geen geïsoleerd probleem meer. Het ondermijnt deadlines, budgetten en het vertrouwen in de sector. Maar met de juiste inzichten, technologie en betrokkenheid is het wel degelijk beheersbaar.

BauWatch roept op tot samenwerking tussen bouwbedrijven, veiligheidsdiensten en beleidsmakers. Want alleen wie de dreiging erkent, kan ze omzetten in actie. En alleen wie tijdig handelt, bouwt veilig verder. Zoals Johan Vrydag, country manager van BauWatch België, het samenvat: “Beveiliging is geen kostenpost. Het is een voorwaarde om vooruitgang te bewaken.”