Meer aandacht nodig voor laadinfrastructuur ZE-materieel

Je hoort en leest het steeds vaker: de toekomst is elektrisch. De emissieloze bouwplaats komt steeds dichterbij nu een groeiend aantal machinebouwers een elektrische versie presenteren van klein en middelgroot bouwmaterieel. Daarmee werken is aantrekkelijk, want stil, schoon en gemakkelijk in de omgang. Tegelijkertijd blijkt er meer aandacht nodig voor een radicaal andere laadinfrastructuur dan we tot nog toe gewend zijn. Stroom bufferen wordt het nieuwe tanken.

Steeds meer steden verklaren het centrum en aanpalende woongebieden tot lage of nul-emissiezone. In de Vlaamse beleidsplannen voor lucht en klimaat wordt vanaf 2025 een geheel emissievrije stedelijke logistiek opgenomen. Naar verwachting kan dan vanaf 2027 de invoering van ZES (zero-emissiezone voor stadslogistiek) praktijk worden. Vanaf dat moment zijn (vracht)auto’s en bestelbussen met verouderde dieselmotoren niet meer welkom en zullen ook bouwmachines met dieselmotor geweerd gaan worden.

Met elektrisch aangedreven materieel kun je dat probleem omzeilen, maar vervolgens stuit je op een ander probleem. Hoe krijg je op die binnenstedelijke locatie al die elektrische machines vlotjes opgeladen, zowel in de lunchpauze als ’s nachts? Een heel ander, maar vergelijkbaar probleem ontstaat juist bij werkzaamheden in het veld. Waar haal je dan de benodigde stroom vandaan?

Er zijn meerdere mogelijkheden om elektrische materieel van voldoende stroom te voorzien. De eerst is simpel: steek de stekker in een alledaags stopcontact van 230 V. Dat werkt eigenlijk alleen ’s nachts, want opladen gaat tergend langzaam en zekerheid van een volle batterij de volgende ochtend is er niet. Dat kan dus beter, bijvoorbeeld door een bouwstroomkast met 3×50 of 3×63 ampère te plaatsen. Veeleisende gebruikers met meerdere elektrische machines hebben hier meestal niet genoeg aan. Zij kunnen beter kiezen voor meterkasten met 80 of zelfs 125 ampère, zodat ze meerdere machines tegelijk kunnen opladen. Wanneer dat niet haalbaar of toereikend blijkt, is een buffersysteem aan te raden. Uiteraard zijn dieselaggegraten uit den boze en hebben we het hier over systemen die veel stroom kunnen opslaan.

Een elektrisch buffersysteem bestaat uit één of meerdere accucontainers met een groot vermogen. Denk aan enkele honderden kilowattuur (kWh), waardoor het mogelijk wordt om ook middelgrote elektrische machines redelijk snel op te laden. Het interessante hieraan is, dat voor het opladen van de buffer een lichte stroomaansluiting (3 x 63A) voldoende is. Logisch, want het buffersysteem heeft alle tijd (24/24 uur) om rustig bij te laden en is tegelijkertijd krachtig genoeg om meerdere machines in korte tijd met elektriciteit te vullen.

Bij de grotere verhuurbedrijven kun je tegenwoordig niet alleen elektrische machines huren, maar ook de noodzakelijke opladers en batterypacks. Die verhuurders geven daarbij aan dat huren een slimme en betaalbare manier is om ervaring op te doen met elektrisch materieel en de bijbehorende infrastructuur. Gezien de nog grote onbekendheid bij gebruikers bieden ze ook advies aan. Dat is handig, want er komen steeds meer hulpmiddelen en oplossingen waarmee in nagenoeg elke situatie een passende laadcapaciteit is te realiseren.

Buffersystemen hebben ook nadelen: ze zijn vaak groot en zwaar en daardoor lastig te verplaatsen en – veel gehoorde klacht – ze zijn niet goedkoop. Dat zette twee Nederlandse studenten aan het denken en ze kwamen uit op Skoon: marktplaats voor schone energie.

De marktplaats voor schone energie speelt een kostenbesparende rol voor bedrijven die zelf al buffercapaciteit hebben aangeschaft. De praktijk leert namelijk, dat die buffercapaciteit zelden het gehele jaar door wordt ingezet. Dan staat daar een accucontainer of zonnepaneelsysteem niets te doen, terwijl een andere ondernemer het voor enkele weken goed zou kunnen gebruiken. De energiemarktplaats van Skoon koppelt beide partijen aan elkaar en geeft klanten uitgebreid advies. Op de website www.skoon.world/marketplace/nl staan inmiddels meer dan honderd ‘producten’, van een compact Wattsun Pack en een Solar Power Wall tot accupacks op aanhanger en grote batterijcontainers. Ook in België zijn inmiddels enkele aanbieders te vinden. En trouwens, wat is er op tegen om even bij Zeeuws-Vlaanderen, Brabant of Limburg de grens over te steken en een passend systeem op te halen?