Corona

“Waarschijnlijk het woord dat heden ten dage het meest opduikt in alle kranten en nieuwsberichten wereldwijd. Het beïnvloedt ons dagelijks leven en onze samenleving op een dergelijk ingrijpende manier dat we er niet omheen kunnen. Maar eerst een beetje verder terug in de tijd. Recent stelden wij met Sigma, de beroepsfederatie van importeurs van bouwmachines en goederenbehandelingsmachines, ons economisch dossier over 2019 voor.” Aan het woord is Dries Van Haut, voorzitter van Sigma vzw.

Dries Van Haut: “Ik trap een open deur in door te zeggen dat 2019 op economisch gebied in onze sector een goed jaar was. Door de forse eindsprint in december deden we zelfs nog een stuk beter dan het recordjaar 2018. Alle machinecategorieën waar wat grotere aantallen van verkocht worden deden significant beter, met stijgingspercentages tussen 4 en 17 %. Enkel bandengraafmachines en verreikers bleven min of meer status quo. Maar ook dat waren natuurlijk schitterende resultaten. Tijd om de champagneflessen boven te halen dus. Maar op dat moment kwam het nu onvermijdelijke C-woord om de hoek kijken.”

“Dat er zich een daling van de verkoopcijfers zou manifesteren was in de sterren geschreven. Bomen groeien nu eenmaal niet tot in de hemel. De grote vraag was of het een zachte daling zou worden of een brutale crash. En bijkomend: hoe diep zouden we gaan? Zonder speciale crisissen was een zachte terugval het meest gehoorde – en vooral gehoopte – scenario.”

“Maar toen was er opeens de coronapandemie en ging de economische activiteit wereldwijd vol in de remmen. Onze ‘speciale crisis’ was een feit en had een onmiddellijke en zware impact op onze business. Hoe zwaar en hoe diep het effect zal zijn valt op vandaag nog moeilijk te bepalen. Maar de hamvraag wordt ongetwijfeld hoe lang het nog gaat duren. We zien immers door de versoepelende maatregelen een hernemen van de economie. Bouw, industrie, distributie en logistiek zijn allemaal wel terug aan het werk, maar overal met verminderd rendement als gevolg van de noodzakelijke maatregelen om besmetting te voorkomen. Dalende inkomsten en bovendien hogere kosten zorgen ervoor dat er minder geïnvesteerd wordt. En in vele gevallen betekent dit niet enkel uitstel, maar dikwijls ook afstel; bestellingen worden geannuleerd.”

“Wie ook bijzonder hard getroffen zijn, zijn de verhuurbedrijven. Omdat de activiteit bijna van de ene op de andere dag stilviel, vielen de inkomsten daar ook direct bijna volledig weg. En waar je investeringsaankopen ook later in het jaar kan doen en zo aan een gelijkaardig jaarvolume zou kunnen komen, zijn de weggevallen huurinkomsten bijna niet te recupereren of je moet een zeer onderbezette huurvloot gehad hebben. Verhuurbedrijven stellen investeringen dan ook uit, temeer omdat de toekomst bijzonder onzeker is qua werkvolume. Vele Sigma bedrijven doen zelf verhuur maar vrijwel alle hebben een belangrijke verkoopomzet bij de verhuurbedrijven. De impact zal dus groot zijn.”

“De eerste grote schok is achter de rug en door de meesten onder ons goed opgevangen. Als werkgevers en bedrijfsleiders zijn we dankbaar voor de steunmaatregelen die ons aangereikt werden: tijdelijke werkloosheid, uitstel van kapitaalsaflossingen, uitstel van BTW betalingen, coronakredieten … Maar nu het herstel zachtjes terug op gang komt beginnen we ook terug verder vooruit te kijken. Al die uitgestelde betalingen moeten natuurlijk ook wel weer eens terugbetaald worden en dat vrijwel zeker vanuit een gekrompen economische situatie. Om op wat langere termijn rampzalige situaties te vermijden is het dus nodig om zo snel mogelijk de economische activiteit weer aan te zwengelen, uiteraard zonder de volksgezondheid in gevaar te brengen. Een goed voorbeeld daarvan is het versneld uitvoeren van een aantal wegenwerken op drukke plaatsen tijdens de lockdown. Het is zelden gezien in ons Belgenlandje dat er dergelijke logische en doortastende maatregel genomen wordt. Meer van dat alstublieft! Nu er minder verkeer is zorgen die werken voor veel minder of zelfs geen hinder. Bovendien zijn daardoor een aantal bedrijven op een veilige manier uit hun kot gekomen en hebben ze gezien dat mits enkele creatieve ingrepen er toch gewerkt kon worden. De beruchte borduurtang met verlengde handvaten is in de bouwsector nu al een bijna spreekwoordelijk voorbeeld van hoe je mits een kleine creatieve ingreep toch veilig kan werken.”

“Maar die stimuli van de overheid moeten blijven doorgaan. We hebben immers nog een lange weg te gaan vooraleer we deze crisis zullen verteerd hebben. Het zal ook een hele tijd duren vooraleer alle achterstallen die we nu creëren weer terugverdiend en terugbetaald zijn. Dat zal hoogstwaarschijnlijk veel langer duren dan de tijd die nodig is om het virus definitief te verslaan. Vandaar mijn dubbele oproep aan de overheden: verleng de tijdelijke steunmaatregelen zolang als nodig is om op een gezonde lichamelijke en economische manier uit deze toestand te geraken én zorg voor voldoende en vooral snelle investeringen en ingrepen om de logistieke, industriële en bouwactiviteit op peil te houden.”

“De eerste vraag is vrij evident. Ik begrijp dat het in het begin van de crisis onmogelijk te voorspellen was hoe lang één en ander ging duren en er dus vrij arbitrair een timing gekleefd is op de genomen maatregelen. Maar nu het toch duidelijk wordt dat we nog wel even zullen moeten omgaan met beperkingen in ons socio-economisch leven is het nodig dat de steunmaatregelen langer kunnen aangehouden worden. Ons sociaaleconomisch netwerk is immers een complex verweven geheel. Door de gesloten scholen bijvoorbeeld kunnen bepaalde werknemers niet makkelijk aan de slag omdat ze voor de opvang niet bij de grootouders terecht kunnen. Daardoor kunnen ze niet komen werken en is er dus minder activiteit mogelijk bij bepaalde bedrijven. Hierdoor hebben de toeleveranciers van dat bedrijf ook weer minder werk en moeten dan misschien ook een aantal van hun werknemers tijdelijk werkloos zetten. Ook het uitstel van 6 of 12 maanden voor een aantal (af)betalingen was goed om onmiddellijke zuurstof te geven aan de bedrijven die het nodig hadden, maar zal in vele gevallen te kort zijn. Een oplossing voor langere termijn dringt zich dan ook op.”

“De tweede vraag naar meer investeringen en investeringsfaciliteiten wordt natuurlijk ook in andere en normalere situaties gesteld door bedrijfsleiders. Het is op dit moment echter meer dan ooit aan de orde en vooral dat men niet talmt om dit te doen. Al te dikwijls verzanden we in dit land in oeverloze administratieve of zelfs juridische procedures vooraleer iets gerealiseerd kan worden. Hoog tijd om daar paal en perk aan te stellen en werk te maken van een versneld investeringsprogramma. De recente berichten in de pers zijn echter verre van bemoedigend op dat vlak. Politici zijn immers weer meer en meer bezig met politique politicienne dan met het nemen van maatregelen om onze economie weer de nodige zuurstof in te blazen. Het vormen van een daadkrachtige regering lijkt verder af dan ooit. Dat we hier maar liefst 5 ministers hebben die zich op één of andere manier bezig houden met de levering van mondmaskers wordt in het buitenland op een monkellach onthaald. Wij als Belgen halen eens meewarig onze schouders op. Dat ze bij het schrijven van deze tekst nog niet geleverd zijn is dan ook niet verwonderlijk. Ondertussen heeft bijna iedereen zichzelf er wel van voorzien. Nieuwe infrastructuur kunnen we zelf niet in elkaar stikken. Daar hebben we onze overheid voor nodig. Laat ons hopen dat ze daar de nodige prioriteit aan geven.”

“Dat de wereld er na de coronacrisis niet hetzelfde zal uitzien als ervoor is nu al duidelijk. Mensen en bedrijven hebben hun gedragingen aangepast aan de situatie. Een aantal zal na de crisis wel hervallen in business as usual maar anderen zullen voordelen gezien hebben in nieuwe methoden of beter en blijvend bestand willen zijn tegen bedreigingen. Dat we in een Darwinistische ‘survival of the fittest’-situatie terecht gekomen zijn is ook zonneklaar. Snel en flexibel inspelen op veranderende marktsituaties is altijd al een voorwaarde voor succes geweest. Vandaag en morgen wordt het noodzakelijk om te overleven.”

“Ik wil graag eindigen met de woorden van Winston Churchill : ‘Difficulties mastered are opportunities won’.”