Heijmans introduceert noodrem-assistentie op bouwmaterieel

‘Vreemd dat het in auto’s standaard is, maar bij bouwmaterieel niet’

Bouwbedrijf Heijmans gaat acht materieelstukken uit zijn vloot uitrusten met een nieuwe veiligheidsinnovatie: AI-detectieassistent voor bouwvoertuigen. Ook één vrachtwagen wordt met toepassing uitgerust. Later dit jaar wordt nog de AI-noodremassistent gemonteerd.

“Maar het is vooral een signaal naar de hele sector: dit moet standaard zijn op bouwmaterieel. En dus geen toepassing die we achteraf zelf op materieel moeten monteren.” AI-sensortechnologie, detectie of met noodrem, is momenteel zelfs geen keuzeoptie bij de aanschaf van bouwmaterieel. En dat is vreemd, vindt Werner van Eck, directeur Veiligheid bij Heijmans.  

Dit geavanceerde systeem op basis van kunstmatige intelligentie (AI), biedt een oplossing voor een van de grootste veiligheidsrisico’s in de bouw: aanrijdingen tussen mens en machine. Dergelijke gebeurtenissen staan in de top 3 van incidenten in de bouw en infra. “Bij de meeste nieuwe personenauto’s is detectie al dan niet in combinatie met een noodremassistent standaard ingebouwd, maar bij bouwmaterieel niet. Terwijl sommige merken van auto en bouwmaterieel hetzelfde zijn”, stelt Van Eck.   

Noodzaak 

In 2024 gebeurde twee zeer ernstige ongevallen met vrachtwagens tijdens infrawerkzaamheden in Nederland op deze manier. Een daarvan was dodelijk, de andere met levens veranderend letsel. Bij Heijmans zelf gebeurde in de periode 2019-2024 drie ongelukken met dergelijk letsel. Rode draad bij al deze ongelukken was dat het voertuig achteruit reed en het slachtoffer niet had gezien.  

De AI-sensortechnologie detecteert automatisch of er personen of objecten in de directe omgeving van het materieel aanwezig zijn. Bij een potentiële botsing geeft het systeem noodsignalen af aan de bestuurder, of in de sterkste variant brengt het systeem de machine direct tot stilstand. “Dat moet de norm worden voor al het bouwmaterieel. De noodzaak is er, de techniek is er, nu moet de branche – van afnemer tot leverancier – in beweging komen om samen te werken naar nul ongevallen op een bouwplaats met mensen en materieel.”   

Netwerk 

Veiligheid is een randvoorwaarde bij Heijmans. Niet voor niets is het uitgangspunt ‘wij werken veilig, of wij werken niet’. Werner van Eck, directeur Veiligheid bij Heijmans, maakt zich persoonlijk hard voor dit onderwerp na eigen ervaringen met het onderwerp:

“Bij Heijmans zetten we alles op alles om de bouwplaats veiliger te maken. De introductie van de AI-sensortechnologie markeert een belangrijke stap in ons streven naar nul ongevallen. Bouw- en infrabedrijven kunnen bijdragen door deze veiligheidsinnovatie te eisen bij hun aankoop van nieuw materieel. Zo creëren we gezamenlijk vraag. Dan moet het aanbod komen.” 

Heijmans neemt daarom het initiatief om een netwerk aan bedrijven te creëren, die pleiten bij leveranciers voor sensortechnologie als standaard in plaats van dit zelf achteraf te monteren.  

Onderdeel palet 

Heijmans besteedt deze week op de landelijke Bewust Veilig Dag, een initiatief van vier bouwgerelateerde brancheverenigingen, intern ook extra aandacht aan het onderwerp aanrijdingen tussen mens en machine. Uiteraard is het voorkomen ervan het beste, zoals ook de Governance Code Veiligheid in de Bouw (GCVB) voorschrijft. Bijvoorbeeld door zones te maken waar geen mensen mogen lopen. Is dat niet mogelijk – wat kan bijvoorbeeld door ruimtegebrek op een bouwplaats – worden detectieoplossingen ingezet. Ook de omvang en snelheid van het materieel speelt een rol. Soms zijn daarom bestaande of minder vergaande technische oplossingen al voldoende, maar de nieuwe AI-sensortechnologie wordt nu aan het palet van maatregelen toegevoegd voor groter materieel.